Coraz więcej państw europejskich liberalizuje prawo aby osoby należące do społeczności LGBTQ+ mogły zawierać związki małżeńskie, adoptować dzieci i mieć takie same prawa jak osoby heteroseksualne. Jakie są prawa osób LGBT+ w Egipcie? Jak wygląda sytuacja osób LGBTQ+ ? Jak to prawo wpływa na osoby podróżujące do Egiptu?
Spis treści
Prawa osob LGBT+ w Egipcie
Trudno mówić o prawach osób LGBTQ+ w Egipcie, gdy te prawa właściwie nie istnieją. Oficjalnie w egipskim prawie nie ma kary za homoseksualizm, jednak jest on karalny na podstawie innych paragrafów kodeksu karnego.
Po pierwsze homoseksualizm w Egipcie podpada pod art. 269 kodeksu karnego, który przewiduje karę do sześciu miesięcy pozbawienia wolności lub karę grzywny za dokonywanie „czynów nierządnych”. Artkuł 269 kodeksu karnego, przewiduje karę do roku pozbawienia wolności za dokonanie „czynów skandalicznych”. Dodatkowo art. 9 prawa 10/1961 o Zwalczaniu Prostytucji, karze wyrokiem do 3 lat pozbawienia wolności lub karą grzywny, osoby, które dopuszczają się aktów prostytucji lub nierządu1. Wyżej wspomniane paragrafy prawne są bardzo szerokie i w praktyce można pod nie podciągnąć wiele różnych czynów, a jednym z nich jest dla egipskiego prawa chociażby homoseksualizm czy transpłciowość.
Jak traktowane są osoby LGBTQ+?
W 2019 roku w Egipcie udokumentowano 92 aresztowania osób LGBTQ+2. Mając jednak na uwadze liczbę aresztowań innych aktywistów w tym kraju, przypadków jest w rzeczywistości znacznie więcej. Osoby, które opuszczają areszt, zwracają uwagę na wyjątkowo złe traktowanie przez egipskie służby. Są narażone na psychiczne i fizyczne znęcanie się, tortury, odmawiane jest im udzielenie pomocy medycznej i prawnej, są molestowane, a także poddawane badaniom odbytu lub „testom na dziewictwo”. Niezwykle poruszająca jest historia Malak el-Kashif, aktywistki i transpłciowej kobiety, którą aresztowano w jej mieszkaniu w Kairze. Kobietę osadzono w męskim więzieniu na 135 dni. Była molestowana, doświadczyła psychicznego znęcania się oraz poddano ją badaniu odbytu3.
Prześladowania społeczności LGBTQ+ w Egipcie
Patrząc na przepisy prawa, które karzą osoby LGBTQ+, możemy odnieść wrażenie, że w Egipcie wystarczy nie okazywać publicznie swojej orientacji. Sprawa jest jednak dużo bardziej skomplikowana. Większość osób LGBTQ+ jest aresztowanych we własnych domach, lub na protestach tylko na podstawie wyglądu, który służbom wydaje się „podejrzany”. Co więcej, służby bezpieczeństwa wyszukują osoby LGBTQ+ w mediach społecznościowych i na portalach randkowych, a następnie je aresztują5. Popularną praktyką jest też w takich sytuacjach sprawdzanie telefonów i komputerów zatrzymanych, w poszukiwaniu dodatkowych powodów do oskarżeń i w efekcie przedłużenia aresztu. A dodatkowym powodem może być wszystko: dowód na to, że ktoś utrzymuje stosunki seksualne z osobą tej samej płci, wzięcie udziału w jakimkolwiek proteście, posiadanie tęczowej flagi.
Nie tylko same akty homoseksualne są w Egipcie karane. Zabronione jest również jakiekolwiek publiczne przedstawianie symboli tj. tęczowa flaga. W 2017 roku aresztowano przynajmniej 84 osoby, które 22 września w czasie koncertu libańskiego zespołu Mashrou’ Leila w Kairze, trzymały w rękach tęczową flagę4. Wiele osób było w więzieniu torturowanych i molestowanych. Jedna z zatrzymanych Egipcjanek, Sarah Hegazy, była w więzieniu torturowana elektrowstrząsami i na rozkaz władz więzienia molestowana przez inne osadzone. Oskarżono ją o „podżeganie do rozpusty” za to, że na koncercie wymachiwała tęczową flagą. Dzięki presji środowiska międzynarodowego, kobietę wypuszczono i udało jej się wyjechać z Egiptu do Kanady. 13 czerwca 2020, Sarah popełniła samobójstwo. Do końca życia walczyła z ciężką depresją wywołaną traumą po pobycie w więzieniu5.
Sytuacja osób LGBTQ+ w Egipcie jest trudna nie tylko ze względu na obowiązujące prawo, ale też z powodu małej tolerancji wśród społeczeństwa. Według badań z 2013 roku, aż 95% Egipcjan uważa, że homoseksualizm nie powinien być akceptowany w społeczeństwie6.
Jak osoby LGBTQ+ funkcjonują w Egipcie?
Wszystko to sprawia, że osoby LGBTQ+ najczęściej ukrywają swoją orientację, lub mówią o niej tylko najbliższym i zaufanym osobom. Zarówno kobiety jak i mężczyźni często prowadzą podwójne życie. Chcą uniknąć ciekawskich pytań o założenie rodziny, dlatego udają osoby heteroseksualne, biorą śluby, mają dzieci, a jednocześnie spotykają się z partnerem lub partnerką tej samej płci. Zdarza się, że dwie kobiety lub dwóch mężczyzn będących w związku mieszka razem i udaje członków rodziny, mówią że są np. rodzeństwem lub kuzynami. Trudno jednak powiedzieć ile jest takich par. Z wiadomych względów nikt nie prowadzi takich statystyk.
Warto jednak wiedzieć, że mnóstwo osób opuszcza Egipt ze względu na swoją orientację seksualną i szuka schronienia w krajach europejskich. Osobiście poznałam osoby, które otrzymały status uchodźcy na Malcie oraz w Niemczech ze względu na prześladowania jakich doświadczyły w Egipcie z powodu swojej orientacji. O doświadczeniach jednej z takich osób możesz przeczytać w reportażu Petera Hesslera „Pogrzebana”.
Turyści LGBTQ+ w Egipcie
Czy osoby LGBTQ+ mogą czuć się bezpiecznie jadąc do Egiptu? Wszystkie wcześniej opisane problemy zupełnie nie dotyczą cudzoziemców mieszkających w Egipcie lub też przyjeżdżających tam na wakacje. Dopóki turyści nie wywieszają na balkonie tęczowej flagi i nie okazują sobie czułości w przestrzeni publicznej, nikt nie zwraca na nich uwagi. Jeśli chodzi o cudzoziemców to zarówno dwie kobiety jak i dwóch mężczyzn może wynająć w Egipcie wspólny pokój. Takie sytuacje wcale nie dziwią pracowników hoteli. Problem byłby wtedy, gdyby jedną z osób w parze był Egipcjanin lub Egipcjanka.
Źródła
3 Egyptian officials systemically abuse and torture gays, rights group says
4 Egypt: Security Forces Abuse, Torture LGBT People
5 Arrested for Waving Rainbow Flag, a Gay Egyptian Takes Her Life