Od kilku miesięcy nasza egipska połówka posiada również polskie obywatelstwo. Ponieważ tak jak w przypadku wnioskowania o zezwolenie na pobyt, w sieci brakuje informacji z pierwszej ręki o tym jak wygląda cały proces, postanowiliśmy podzielić się swoim doświadczeniem o tym jak dostać polskie obywatelstwo.

To nie będzie wpis o tym jak zdobyć polskie obywatelstwo jeśli nie spełnia się wymagań. Tego wam nie opowiemy. Powiemy natomiast o tym jak przejść przez cały proces i nie zwariować.

Uznanie za obywatela polskiego, a nadanie obywatelstwa polskiego przez prezydenta

Na początek rozróżnijmy sobie dwie rzeczy. W Polsce cudzoziemcy mogą uzyskać polskie obywatelstwo na dwa sposoby. Pierwszym jest wniosek o uznanie za obywatela polskiego, który składa się do Wojewody odpowiedniego ze względu na miejsce zamieszkania. Drugi sposób to wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego, który składa się do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Ubiegać się o polskie obywatelstwo od wojewody czy prezydenta?

Jeśli chcecie wnioskować o polskie obywatelstwo, musicie odpowiedzieć sobie na to pytanie. Podstawową różnicą jest to, że wniosek o uznanie za obywatela polskiego rozpatrywany jest w ciągu 2 miesięcy. Jest to decyzja administracyjna więc jeśli cokolwiek się przedłuża to urząd musi was o tym poinformować. Poza tym decyzja nawet jeśli jest odmowna, musi zostać uzasadniona, więc możecie się później od niej odwołać.

Natomiast decyzja o nadaniu obywatelstwa przez prezydenta nie ma limitu czasowego. Można dostać ja po miesiącu, po trzech, a można czekać nawet kilka lat. Na dodatek postanowienie prezydenta w sprawie nadania obywatelstwa nie wymaga uzasadnienia, nie można się też od niego odwołać. Jednak wniosek składany do prezydenta nie ma aż tylu wymagań, co ten składany do wojewody. Nie trzeba np. udowadniać znajomości języka polskiego na poziomie B1. Poza tym, złożenie wzniosku nie podlega opłacie skarbowej.

Osoby, które spełniają wymagania do uznania za obywatela polskiego składają wniosek do wojewody. Ci, którzy nie spełniają warunków i chcą dostać obywatelstwo szybciej niż wymagane terminy do uznania za obywatela polskiego, składają wniosek do prezydenta. Osobiście nie widzę powodu, dla którego osoba posiadająca wszystkie potrzebne dokumenty do złożenia wniosku do wojewody, miałaby wnioskować o obywatelstwo od prezydenta i czekać nie wiadomo ile czasu na decyzję, od której nie będzie się można się nawet odwołać.

Uznanie za obywatela polskiego

Skupimy się tutaj na uznaniu za obywatela polskiego ponieważ w taki sposób właśnie nasza egipska połówka dostała polskie obywatelstwo. Dodatkowo opiszę wszystko z perspektywy osoby, która wnioskuje o obywatelstwo, a ma małżonka, który jest obywatelem polskim. Chociaż w innych przypadkach proces jest bardzo podobny, to nie wiemy jak ostatecznie wygląda wydawanie decyzji i zbieranie potrzebnych dokumentów.

Kiedy można ubiegać się o polskie obywatelstwo?

Osoba pozostająca w związku małżeńskim z obywatelem polskim, może ubiegać się o polskie obywatelstwo po 3 latach od ślubu oraz po 2 latach stałego pobytu w Polsce, na podstawie zezwolenia na pobyt stały. O tym jak uzyskać pobyt czasowy i stały pisałam już tutaj. W naszym przypadku, składając wniosek byliśmy 6 lat po ślubie, a Mohamed ponad 2,5 roku mieszkał w Polsce na pobycie stałym. Łącznie cały jego pobyt w Polsce wynosił już ponad 5,5 roku.

Wymagane dokumenty

Oczywiście wszystkie wymagane do wniosku dokumenty najlepiej sprawdzić na stronie urzędu. Tam macie pewność, że wszystkie dane będą zaktualizowane. Mazowiecki Urząd Wojewódzki naprawdę działa pod tym względem bez zarzutu i wszystkie potrzebne informacje znajdują się na stronie internetowej. Sami korzystaliśmy tylko z tej właśnie strony i bez problemu zebraliśmy wszystkie potrzebne dokumenty.

Osoby będące w związku małżeńskim z obywatelem Polski, muszą złożyć:

  • kopię wszystkich (nawet pustych) stron paszportu (oryginał do wglądu)
  • kopię karty stałego pobytu (oryginał do wglądu)
  • decyzję zezwalającą na pobyt stały na terenie Polski
  • odpis aktu małżeństwa, nie starszy niż 3 miesiące (skrócony lub pełny)
  • odpis aktu urodzenia (pamiętajcie, że zagraniczny akt urodzenia trzeba umiejscowić wcześniej w USC w Polsce)
  • kopię dowodu osobistego lub paszportu małżonka/ki (oryginał do wglądu)
  • dokument potwierdzający znajomość języka polskiego (np. certyfikat B1, świadectwo ukończenia szkoły, studiów wyższych w języku polskim)
  • jedno zdjęcie
  • wypełniony wniosek
  • oświadczenie o wszystkich wyjazdach zagranicznych odbytych w ciągu ostatnich 2 lat
  • dowód uiszczenia opłaty skarbowej 219 zł.

Oświadczenie o wyjazdach zagranicznych

Na wniosku, który wypełnialiśmy była informacja, aby wypisać wszystkie wyjazdy za granicę w ciągu ostatnich 3 lat, jednak jak powiedziała nam później pani przyjmująca wniosek, osoby składające wniosek o obywatelstwo, a nie posiadające małżonka z polskim obywatelstwem, muszą podać wszystkie wyjazdy z 3 lat. Osoba, która wnioskuje o obywatelstwo na podstawie bycia w związku małżeńskim z Polakiem lub Polką, podaje wyjazdy z okresu 2 lat.

Jak możecie się domyślać, ta część wniosku przysporzyła nam najwięcej problemów. Musieliśmy dokładnie prześledzić gdzie i kiedy wyjeżdżaliśmy przez ostatnie dwa lata. W urzędzie pani dokładnie też sprawdziła paszport Mohameda i wszystkie zagraniczne pieczątki. Przez dwa lata byliśmy w kilkunastu krajach, więc trudno nam było zmieścić wszystko na jednej stronie. Jeśli tak jak my macie na koncie podróże odbyte samochodem po strefie Schengen i nie macie pojęcia gdzie dokładnie przekraczaliście granicę, możecie zostawić te miejsca puste. W czasie naszych podróży samochodem naprawdę trudno nam zapamiętać gdzie przekraczaliśmy granicę danego państwa. Po konsultacji z panią przyjmującą wniosek, punkty przekroczenia granicy dla państw odwiedzanych samochodem zostawiliśmy puste.


O czym warto pamiętać?

Dokumenty stanu cywilnego tak więc akt ślubu oraz akt urodzenia należy złożyć w oryginale. Jeśli chodzi o pozostałe dokumenty to wystarczy kopia, ale oryginał należy przynieść do wglądu dla urzędnika przyjmującego dokumenty.

Dane zawarte we wszystkim składanych dokumentach muszą być identyczne. Zwróćcie na to szczególną uwagę przy rejestracji zagranicznych aktów w Polsce. Wszystkie dane tj. imię, nazwisko muszą być identyczne w akcie urodzenia oraz akcie ślubu. Muszą być też zgodne z danymi podanymi w paszporcie.

Jakie dokumenty są niepotrzebne?

Z dużym zdziwieniem obserwuję czasem jakie ludzie przygotowują dokumenty już do swojego wniosku o zezwolenie na pobyt. Umowę o pracę, umowę najmu mieszkania, wspólne zdjęcia rodzinne… Oczywiście, jeśli wnioskuje się o zezwolenie na pobyt ze względu na pracę, to trzeba takie dokumenty dołączyć do wniosku. Jeśli jednak wnisokuje się jako członek rodziny obywatela polskiego, to tego typu dokumenty są po prostu zbędne. Podobnie jest w przypadku wnioskowania o uznanie za obywatela polskiego. Jeśli robi się to z tytułu pozostawania w związku małżeńskim z obywatelem Polski, to nikogo w urzędzie nie obchodzi twoja umowa o pracę, to ile zarabiasz, ani czy wynajmujesz mieszkanie, czy posiadasz je na własność. Jeśli urząd uzna takie fakty za ważne w postępowaniu, to na pewno poprosi o tego typu dokumenty. Inaczej, nie ma absolutnie potrzeby przynosić pliku dodatowych dokumentów ani zdjęć rodzinnych.

Taką informację znajdziecie też na stronie urzędu: „Jeśli ubiegasz się o uznanie za obywatela polskiego na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2, 3 i 7 ustawy o obywatelstwie polskim, to nie załączasz dokumentów wymienionych w pkt 12 i 13.”. Art. 30 ust. 1 pkt 2 tej ustawy dotyczy cudzoziemców mieszkających w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt stały od 2 lat i pozostających w związku małżeńskim z obywatelem polskim od 3 lat. Za to punkt 12 i 13 na stronie Mazowieckie Urzędu Wojewódzkiego dotyczy odpowiednio dokumentów potwierdzających regularne źródło dochodu oraz dokument potwierdzający tytuł prawny do zajmowanego lokalu.

Poświadczenie znajomości języka polskiego

Egzamin z języka polskiego

Aby złożyć wniosek trzeba udokumentować znajomość języka polskiego przynajmniej na poziomie B1. To chyba rzecz, która dyskwalifikuje najwięcej osób ze składania wniosku o obywatelstwo. Udokumentowana znajomość języka to chociażby certyfikat wydawany po zdanym egzaminie B1 z języka polskiego jako obcego. Wszystkie informacje na temat egzaminu znajdziecie tutaj.

Egzamin przeprowadzany był do tej pory trzy razy w roku: w marcu, czerwcu oraz listopadzie. Z tego co widzę, na rok 2020 planowane są już 4 sesje: w styczniu, marcu, czerwcu oraz październiku. Koszt przystąpienia do egzaminu to 150 euro.

Gdzie można zdać egzamin?

Na stronie certyfikatpolski znajdziecie wszystkie potrzebne informacje. Wybieracie ośrodek egzaminacyjny jaki was interesuje, kontaktujecie się z tym ośrodkiem, wypełniacie formularz zgłoszeniowy i płacicie za egzamin. Nasza rada to zapisać się na egzamin jak najwcześniej. Często na dwa tygodnie przed egzaminem nie ma już wolnych miejsc w żadnym ośrodku egzaminacyjnym.

Jak wygląda egzamin?

Egzamin to typowy rodzaj testu jaki na takim samym poziomie znajdziecie też z innych języków obcych. Jest w nim 5 części: czytanie tekstów, rozumienie ze słuchu, redagowanie tekstów pisanych, stosowanie struktur gramatycznych oraz mówienie. Cała część pisemna odbywa się jednego dnia, a kolejnego jest często ustna. Aby zdać wystarczy zdobyć 50% punktów z każdej z 5 części egzaminu.

Ponownie odsyłam was do strony certyfikatpolski bo znajdziecie tam bardziej wyczerpujące informacje, a nawet przykładowe egzaminy.

Czy egzamin jest trudny?

Egzamin na poziomie B1 to nie jest jakiś wygórowanie wysoki poziom. To taki poziom swobodnej komunikacji. Oczywiście dochodzi do tego gramatyka i pisanie tekstów. To są rzeczy, które trzeba po prostu przez jakiś czas wyćwiczyć. Oczywiście, że dla cudzoziemców, którzy nie znają żadnego języka słowiańskiego, nauczenie się języka polskiego i jego gramatyki nie jest łatwe, a co za tym idzie egzamin nawet na poziomie B1 również nie jest prosty. Muszę jednak przyznać, że zawsze jestem w dużym szoku kiedy słyszę od Polaków, że sami by tego egzaminu z języka polskiego nie zdali. Myślę, że każda osoba polskojęzyczna posiadająca nawet średnie wykształcenie jest w stanie taki egzamin zdać. Tak że dla Polaków ten egzamin jest łatwy. Natomiast cudzoziemcom oczywiście będzie sprawiał trudności. No chyba że ktoś już mieszka w Polsce od 20 lat i język polski ma w małym palcu.

Przygotowanie do egzaminu dla osoby, która nie jest przyzywczajona do zdawania testów z języków obcych może być naprawdę sporym wyzwaniem. Z naszego doświadczenia mogę powiedzieć, że bardzo pomocne są w tym kursy przygotowujące do egzaminu B1. Takie kursy organizuje wiele szkół językowych, które prowadzą zajęcia z języka polskiego jako obcego. Na zajęciach ćwiczy się wszystkie typy zadań jakie pojawią się później na egzaminie.

Uzyskanie certyfikatu trwa

Sprawdzenie egzaminów trwa kilka tygodni. Wydanie certyfikatów również. Jeśli dobrze pamiętam to certyfikaty z egzaminu, który odbył się w marcu, były wydawane w czerwcu. Weźcie to więc pod uwagę jeśli planujecie zdać egzamin i razem z wnioskiem o uznanie za obywatela polskiego złożyć certyfikat z języka polskiego.

Inne sposoby poświadczenia znajomości języka

Certyfikat B1 z języka polskiego to nie jest jedyny sposób aby poświadczyć znajomość języka polskiego. Jeśli np. ktoś przeprowadził się do Polski w wieku szkolnym i skończył polskie liceum, to świadectwo jego ukończenia może być poświadczeniem znajomości języka. Poza tym jeśli ktoś skończył też studia w języku polskim (nawet studia za granicą) to również może być dowodem znajomości języka i nie trzeba dodatkowo zdawać egzaminu.


Jak wypełnić wniosek?

Wniosek o uznanie za obywatela polskiego jest zaskakująco krótki i mało skomplikowany. Na początku należy podać dane osobowe oraz adres, informacje o źródłach dochodu czyli o wykonywanej pracy oraz o miejscu zamieszkania. Nie powinno sprawić to nikomu problemu.

Dalej pojawia się punkt „Informacje o osiągnięciach zawodowych cudzoziemca, działalności politycznej i społecznej”. Co należy wpisać? Gdzie i na jakim stanowisku pracuje cudzoziemiec, czy uzyskał jakiś awans zawodowy, można tutaj podać osiągnięcia naukowe jeśli takie się posiada. Poza tym cała działalność społeczna jaką przez lata pobytu w Polsce się wykonywało, wolontariaty, pomoc charytatywna itd.

Jak uzasadnić wniosek o obywatelstwo?

Na samym końcu wniosku pojawia się jego uzasadnienie. Jak uzasadnić taki wniosek? Najprościej na świecie czyli po prostu pisząc prawdę. Zastanówcie się po prostu dlaczego w ogóle wnioskujecie o uznanie za obywatela polskiego? Co was w ogóle łączy z tym krajem i dlaczego czujecie potrzebę posiadania obywatelstwa? To chyba najprostsze rozwiązanie. Nikt nie poda wam jednoznacznej odpowiedzi bo sytuacja każdego cudzoziemca jest zupełnie inna.

Złożenie wniosku

Wniosek najlepiej jest złożyć osobiście w Oddziale ds. Obywatelstwa odpowiedniego Urzędu Wojewódzkiego. W Warszawie obowiązuje system zapisów do złożenia wniosku. Zapisać można się tutaj. Zapisy otwierane są na tydzień do przodu tak więc w poniedziałek można zapisać się najwcześniej na kolejny poniedziałek. Nowe terminy pojawiają się w systemie o godz. 18:00 tak więc należy dokładnie o tej godzinie zarezerwować wizytę w urzędzie. Miejsca znikają dosłownie w kilka minut.

Jak długo czeka się na decyzję?

Na decyzję w sprawie uznania za obywatela polskiego czeka się dwa miesiące. Byliśmy zdziwieni jak szybko to trwa w porównaniu do wydawania decyzji o zezwoleniu na pobyt czasowy lub stały. Chociaż my nigdy nie czekaliśmy aż tak długo, to zawsze trwało to minimum 3-4 miesiące. Natomiast decyzja o uznaniu za obywatela polskiego wydawana jest w ciągu 2 miesięcy. Jeśli coś się przedłuża, to urząd musi o tym poinformować.

My wniosek złożyliśmy 1 lipca. Pani, która go przyjęła, powiedziała, że do września możemy o nim zapomnieć bo niczego się w tym czasie nie dowiemy. Urząd ds. Cudzoziemców wysyła w tym czasie zapytania dotyczące cudzoziemca do straży granicznej, policji i ABW i każdy z tych organów musi im odpowiedzieć i wydać opinię na temat tej osoby, poinformować np. czy cudzoziemiec nie stwarza żadnego zagrożenia. W tym czasie można spodziewać się też wizyty powyższych organów w domu. My żadnej nie mieliśmy, lub nie wiemy, że mieliśmy bo mogli nas po prostu nie zastać.

W przypadku naszej egipskiej połówki od złożenia wniosku do przygotowania decyzji minęło 2,5 miesiąca. Urząd informuje o gotowej decyzji poprzez wiadomość SMS. Poźniej należy udać się do urzędu osobiście i odebrać decyzję.


Decyzja o uznaniu za obywatela polskiego jest gotowa – co dalej?

Jeśli decyzja o uznaniu za obywatela polskiego jest pozytywna, należy odebrać ją w urzędzie, a następnie udać się do urzędu gminy aby złożyć wniosek o wydanie dowodu osobistego.

Jeśli ktoś tak jak nasza egipska połówka, we wszystkich aktach stanu cywilnego zarejestrowanych w Polsce miał wpisane jedno imię i cztery nazwiska to możecie rozważyć złożenie najpierw wniosku o zmianę nazwiska w urzędzie stanu cywilnego. My tak właśnie zrobiliśmy bo szczerze mówiąc nie wiem w jaki sposób wydanoby Mohamedowi dowód osobisty na cztery nazwiska kiedy w Polsce można mieć najwyżej dwa. Jako polski obywatel można jednak skorzystać z przywileju zmiany nazwiska. Otrzymanie takiej decyzji trwa do 30 dni.

Wydanie dowodu osobistego również trwa do 30 dni. Kiedy macie już dowód możecie wnioskować o wydanie paszportu co również trwa do 30 dni. Tak że po otrzymaniu decyzji, czekają was jeszcze maksymalnie 2 miesiące (lub 3 jeśli zmieniacie sobie np. nazwisko) do momentu kiedy jesteście posiadaczmi polskiego dowodu osobistego oraz paszportu.

Nasze wrażenia

Szczerze mówiąc byliśmy mile zaskoczeni tym jak łatwy jest cały proces wnioskowania o polskie obywatelstwo. Sam Wydział ds. Obywatelstwa w Urzędzie Wojewódzkim zrobił na nas pozytywne wrażenie. Wszystkie informacje są dostępne na stronie, wniosek Mohameda przyjmowała przemiła pani, która przy okazji odpowiedziała na wszystkie jego pytania o to ile będzie trzeba czekać na decyzję i w jaki sposób można skontaktować się z urzędem. Do tego decyzja była gotowa zaledwie po 2,5 miesiąca. Naprawdę urząd działa pod tym względem bardzo sprawnie. Na początku oczywiście stresowaliśmy się jak to wszystko będzie wyglądało, ale na koniec okazało się, że zupełnie niepotrzebnie. Mohamed spełniał wszystkie wymagania, złożył wszystkie potrzebne dokumenty i ostatecznie decyzja była pozytywna.